Που πήγε η ναυτοσύνη;

Η χώρα µας έχει µακρά παράδοση στη ναυτιλία. Από τα αρχαία χρόνια, λόγω της γεωγραφικής µορφολογίας της Ελλάδας, οι αρχαίοι Έλληνες ναυπηγούσαν καράβια και ταξίδευαν γνωρίζοντας άλλους κόσµους και άλλους πολιτισµούς. Το εµπόριο άνθιζε, ενώ η ανάπτυξη των τεχνών και των επιστηµών ήταν ραγδαία και συντελούσε στην ακόµα µεγαλύτερη εξέλιξη της ναυσιπλοΐας και της ναυτιλίας γενικότερα.

Τις τελευταίες δεκαετίες η ναυτιλία γνώρισε χρυσές εποχές, αλλά και την αναµενόµενη κάµψη. Η σχέση ωστόσο των Ελλήνων µε τη θάλασσα παλιά ήταν σαν φλόγα άσβεστη που διατηρούσε ζεστή την επιθυµία των νεότερων να βρίσκονται κοντά στο υγρό στοιχείο. Τουλάχιστον µέχρι πρόσφατα. Μετά, ήρθε η εποχή που οι νέοι ονειρεύονταν σταδιοδροµία σε κλιµατιζόµενο γραφείο και σε επαγγελµατικά αντικείµενα που δεν είχαν πολλή σχέση µε τη χώρα µας. Η θάλασσα, η ναυτιλία δηλαδή και ο θαλάσσιος τουρισµός, δεν λάµβαναν την προσοχή που τους άρµοζε µε αποτέλεσµα η ζήτηση, που ήταν και παραµένει µεγάλη, να καλύπτεται από ξένους ναυτικούς. Τα ναυτικά επαγγέλµατα έχασαν την αίγλη τους στο ευρύ κοινό µε αποτέλεσµα να λιγοστεύουν τα ικανά στελέχη, οι καπετάνιοι και τα πληρώµατα µε ναυτική παιδεία και κατάρτιση. Όσο η ποσότητα και η απαίτηση για ποιότητα του θαλάσσιου τουρισµού αυξανόταν, τόσο η έλλειψη γινόταν φανερή.

Κάθε ένας από εµάς που έχει κάποια χρόνια εµπειρία στη θάλασσα δεν µπορεί να µην θυµάται, να µην έχει βιώσει τη ναυτοσύνη των συναδέλφων ναυτικών, αλλά και τη θαλασσινή παιδεία των λιµενικών οργάνων σε κάθε ακριτικό νησί ή θαλάσσιο σύνορο. Η ναυτική τέχνη και η ναυτική συµπεριφορά αποτελούσε εξαρχής διδακτέα ύλη στις σχολές ιστιοπλοΐας του ΠΟΙΑΘ, µαθαίνοντας στους νεαρούς ιστιοπλόους να βοηθούν ο ένας τον άλλον στη θάλασσα. Θα µου πείτε, µαθαίνεται η ναυτική συµπεριφορά µέσα στην αίθουσα; Ίσως όχι, αλλά σίγουρα όσοι αποφοιτούν έχουν τουλάχιστον επίγνωση της σωστής συµπεριφοράς. Από εκεί και πέρα, η συµπεριφορά είναι και θέµα χαρακτήρα.

Θυµάµαι παλιά πως όταν βλέπαµε στα λιµάνια κάποιον να προσπαθεί να δέσει, αφήναµε ότι κάναµε και πηγαίναµε να βοηθήσουµε. Να πιάσουµε ένα κάβο. Να τον καλωσορίσουµε. Σήµερα οι εποχές άλλαξαν φαίνεται. Όταν κάποιος πάει να δέσει, από τα γύρω σκάφη βγαίνουν όλοι µε το κινητό στο χέρι κυνηγώντας ένα story στα social media που να δείχνουν πόσο δυσκολεύεται ή τι ζηµιές έπαθε κάποιος στην προσπάθειά του να δέσει το σκάφος. Ναι, αντί να τον βοηθήσουν, περιµένουν να απαθανατίσουν τη δυσκολία του. Προφανώς στον κόσµο των κοινωνικών δικτύων θα νιώσουν µεγάλοι και τρανοί, ντύνοντας µε περιφρονητικά σχόλια τις εικόνες που κατάφεραν να τραβήξουν. Και από κάτω από τη δηµοσίευση, άλλα σχόλια από άλλους «µεγάλους και τρανούς καπεταναίους» που χωρίς να είναι παρόντες θα σπεύσουν να επικρίνουν και να χλευάσουν τον «συνάδελφό» τους. Έτσι πιστεύουν ότι νιώθουν ανώτεροι, καλύτεροι.

Ε λοιπόν µεγάλος καπετάνιος δεν είσαι όταν παρακολουθείς τον άλλον να παλεύει, ακόµα και από απειρία, καταγράφοντας τη δυσκολία του µε σκοπό να τον χλευάσεις. Μεγάλος καπετάνιος είσαι όταν αφήσεις ότι κάνεις και πας να τον βοηθήσεις. Δεν φταίει το επίπεδο της ναυτικής παιδείας που δεν είναι πια ίδιο και δεν βγαίνουν τόσο καλοί καπετάνιοι, φταίχτες είµαστε και εµείς που δεν έχουµε καταφέρει να βοηθήσουµε τους νεότερους να γίνουν καλύτεροι από εµάς.

Ας προσπαθήσουµε την επόµενη φορά που θα δούµε κάποιον να έχει δυσκολίες να πάµε να τον βοηθήσουµε. Είναι πολύ καλύτερο το story που παρουσιάζει κάποιον δεµένο µε ασφάλεια αφού τον βοηθήσαµε, από αυτό που παρουσιάζει κάποιον να αγωνιά και να κάνει ζηµιές και εµάς στο ρόλο του κινηµατογραφιστή.

Πηγή